بگو نه به ظروف پلاستیکی فومی 
مضرات ظروف فومی: تهدیدی برای سلامت و محیط زیست

ظروف فومی (پلی‌استایرن منبسط‌شده) به دلیل آسیب‌های بهداشتی و زیست‌محیطی مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. این ظروف به طور گسترده‌ای در صنعت بسته‌بندی مواد غذایی استفاده می‌شوند، اما استفاده از آن‌ها خطرات بالقوه زیادی برای سلامت انسان و محیط زیست به همراه دارد (مرکز سلامت محیط‌زیست،۲۰۲۴).

خطرات بهداشتی:
ظروف فومی می‌توانند حاوی ماده شیمیایی استایرن باشند که تحت شرایط خاص ممکن است به غذاهای داغ، چرب یا اسیدی نشت کند. این نشت می‌تواند به مشکلات مختلف سلامتی منجر شود که عبارتند از:

مشکلات عصبی شامل سردرد، خستگی، سرگیجه و اختلالات هورمونی (سیرا کلاب، بدون تاریخ).

نشت استایرن به عنوان یک ماده شیمیایی ممکن است به عملکرد غدد درون‌ریز آسیب رسانده و مشکلات تولیدمثلی و رشدی را در درازمدت به وجود آورد (مرکز سلامت محیط‌زیست، ۲۰۲۴).

احتمال سرطان‌زایی: بر اساس گزارش‌های آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC)، استایرن به عنوان یک ماده «احتمالاً سرطان‌زا» برای انسان طبقه‌بندی شده است (سیرا کلاب، بدون تاریخ).


آسیب‌های زیست‌محیطی:
ظروف فومی به دلیل ویژگی‌های غیرقابل تجزیه‌پذیری‌شان به یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات زیست‌محیطی تبدیل شده‌اند. این ظروف ممکن است به ریزپلاستیک‌های آلاینده تبدیل شوند که وارد اکوسیستم‌های مختلف می‌شوند و تهدیدات جدی برای حیات وحش به همراه دارند:

این ظروف به راحتی در محیط زیست تجزیه نمی‌شوند و به ریزپلاستیک‌ها تبدیل می‌شوند که در نهایت به دریاها و رودخانه‌ها می‌روند (گروه مرزی، ۲۰۲۲).

حیوانات دریایی و پرندگان ممکن است این ریزپلاستیک‌ها را بلعیده و به بیماری‌ها یا حتی مرگ ناشی از انسداد دستگاه گوارش دچار شوند (سیرا کلاب، بدون تاریخ).

تولید و دفع ظروف فومی باعث انتشار آلاینده‌های سمی در محیط می‌شود که می‌تواند موجب تغییرات اقلیمی، آلودگی خاک و آلودگی آب شود (مرکز سلامت محیط‌زیست، ۲۰۲۴).


جایگزین‌های پایدار و ارزان‌تر برای ظروف فومی:

با توجه به خطرات بهداشتی و زیست‌محیطی ظروف فومی، استفاده از جایگزین‌های پایدار و ارزان‌تر یک ضرورت به شمار می‌رود:

ظروف کاغذی مقاوم: این ظروف از کاغذ بازیافتی یا مواد سلولزی ساخته می‌شوند که قابل کمپوست هستند. این ظروف مقرون به‌صرفه و زیست‌تجزیه‌پذیر هستند.

ظروف زیست‌تجزیه‌پذیر از نشاسته یا مواد گیاهی: این ظروف از مواد طبیعی ساخته شده و به راحتی تجزیه می‌شوند، علاوه بر آن هزینه مناسبی دارند.

ظروف فلزی (استیل یا آلومینیومی): این ظروف برای استفاده مجدد طراحی شده‌اند و می‌توانند توسط دانشجویان برای کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی در مصرف مواد استفاده شوند. ظروف استیل و آلومینیومی که از نظر قیمت مناسب و طولانی‌مدت قابل استفاده‌اند، می‌توانند جایگزین خوبی برای ظروف فومی باشند.


انتخاب آگاهانه، گامی برای آینده‌ای سبز!

استفاده از ظروف پایدار نه تنها به حفظ سلامت انسان‌ها کمک می‌کند، بلکه مسئولیت‌پذیری محیط‌زیستی ما را تقویت می‌کند و برای کاهش آلودگی و حفظ منابع طبیعی ضروری است.
 
گردآوری و ترجمه: دکتر توحید مرادی شیخ جان

References:
Center for Environmental Health. (2024). Polystyrene, disposable food containers, and contaminated food. Retrieved from https://ceh.org

Sierra Club. (n.d.). Polystyrene & food packaging. Retrieved from https://www.sierraclub.org

Frontier Group. (2022). Fact file: Polystyrene foam bans reduce litter and protect wildlife. Retrieved from https://frontiergroup.org