سیگار الکترونیکی، که بهطور گسترده به عنوان جایگزینی کمخطرتر برای سیگارهای معمولی معرفی شده است، در واقع میتواند تهدیدات جدی برای سلامت انسان به همراه داشته باشد. در این مقاله، به بررسی علمی برخی از خطرات و عوارض استفاده از سیگار الکترونیکی پرداخته میشود.
۱. ترکیبات شیمیایی مضر در مایعات سیگار الکترونیکی
مایعات سیگار الکترونیکی بهطور معمول شامل نیکوتین، گلیسرین، پروپیلن گلیکول و اسانسهای مختلف هستند. تحقیقات علمی نشان داده است که برخی از این ترکیبات در هنگام تبخیر به مواد شیمیایی مضر تبدیل میشوند. بهویژه، پروپیلن گلیکول میتواند در تماس با سیستم تنفسی ایجاد التهاب کند و بر عملکرد ریهها تأثیر منفی بگذارد (لرنر و مککانل، ۲۰۱۹).
۲. تأثیرات بر سیستم قلبی-عروقی
نیکوتین موجود در سیگار الکترونیکی میتواند موجب افزایش ضربان قلب و فشار خون گردد. مطالعات نشان دادهاند که این ماده به مرور زمان میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد. علاوه بر این، نیکوتین میتواند منجر به اختلال در لختهشدن خون و ایجاد لختههای خونی گردد که موجب مشکلات عروقی میشود (بهاتناگار، ۲۰۱۶).
۳. آسیب به ریهها و دستگاه تنفسی
بخار حاصل از سیگار الکترونیکی میتواند باعث آسیب به بافتهای ریهها و ایجاد مشکلات تنفسی شود. پژوهشها نشان دادهاند که استفاده طولانیمدت از سیگارهای الکترونیکی با بروز بیماریهایی همچون بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و آسم مرتبط است. در برخی موارد، آسیبهای واردشده به ریهها ممکن است قابل بازگشت نباشد (وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده، ۲۰۱۶).
۴. وابستگی به نیکوتین
نیکوتین یکی از مواد اصلی موجود در سیگار الکترونیکی است که میتواند موجب وابستگی جسمی و روانی شود. بسیاری از کاربران سیگار الکترونیکی بهطور ناآگاهانه به این ماده وابسته میشوند که این خود میتواند موجب اختلالات مغزی و روانی گردد. استفاده مداوم از نیکوتین همچنین میتواند فرآیند ترک را برای افراد دشوارتر کند (مؤسسه ملی سوءمصرف مواد مخدر، ۲۰۲۰).
۵. احتمال افزایش خطر ابتلا به سرطان
با وجود اینکه سیگارهای الکترونیکی بهعنوان گزینهای "کمخطرتر" نسبت به سیگارهای سنتی معرفی میشوند، تحقیقات نشان دادهاند که بخار تولیدشده از این دستگاهها میتواند حاوی مواد سرطانزا همچون فرمالدئید باشد. این ترکیب میتواند بهطور مستقیم به DNA آسیب بزند و خطر ابتلا به سرطانهای مختلف، بهویژه سرطان ریه، را افزایش دهد (کیلپ و برینگتون-تریمیس، ۲۰۲۰).
نتیجهگیری
در حالی که سیگارهای الکترونیکی بهعنوان جایگزینی برای سیگارهای سنتی معرفی میشوند، شواهد علمی نشان میدهند که این دستگاهها نیز با خطرات جدی برای سلامت همراه هستند. استفاده از سیگار الکترونیکی میتواند عوارض متعددی از جمله آسیب به دستگاه تنفسی، افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و وابستگی به نیکوتین را به دنبال داشته باشد. بنابراین، ضروری است که استفاده از این دستگاهها با دقت و آگاهی کامل انجام شود. در صورت نیاز به ترک سیگار، مشاورههای پزشکی و روشهای علمی دیگر توصیه میشود.
References:
Bhatnagar, A. (2016). Cardiovascular effects of electronic cigarettes. Nature Reviews Cardiology, 13(12), 719–728. https://doi.org/10.1038/nrcardio.2016.103
National Institute on Drug Abuse (NIDA). (2020). Electronic cigarettes (e-cigarettes). National Institute on Drug Abuse. https://www.drugabuse.gov/publications/research-reports/tobacco/electronic-cigarettes
Lerner, C. A., & McConnell, R. (2019). Electronic cigarettes and respiratory health: The role of flavoring and nicotine. Toxicology Reports, 6, 1113–1123. https://doi.org/10.1016/j.toxrep.2019.10.005
U.S. Department of Health and Human Services. (2016). E-cigarette use among youth and young adults: A report of the Surgeon General. U.S. Department of Health and Human Services, Office of the Surgeon General. https://e-cigarettes.surgeongeneral.gov
Kielb, C. E., & Barrington-Trimis, J. L. (2020). The impact of e-cigarettes on adolescent health. JAMA Pediatrics, 174(2), 101–110. https://doi.org/10.1001/jamapediatrics.2019.4432